Luchtdicht bouwen is actueler en wezenlijker dan ooit. Patrick Wempe (technisch adviseur ruwbouw bij Mastermate) praat erover met Jelle Vreeman (uitvoerder bij bouwbedrijf KuiperArnhem Bouw en Ontwikkeling) en Kees Tomberg (eigenaar en applicateur van Luchtdicht Specialist). De heren staan op een bouwplaats in Wageningen. Hier worden door KuiperArnhem Bouw en Ontwikkeling 28 villawoningen gerealiseerd. Het project heet Villapark Facet.

Adviseur Patrick Wempe (l), Kees Tomberg en uitvoerder Jelle Vreeman (r) op bouwproject Facet in Wageningen.

Kees, kun jij uitleggen wat jullie onderlinge relatie is?

“Je kunt wel stellen dat er een mooie samenwerking is ontstaan. In dit geval is KuiperArnhem Bouw en Ontwikkeling klant bij Mastermate. KuiperArnhem wil 28 villawoningen luchtdicht gemaakt hebben. Jelle vraagt Mastermate om professionele hulp en kennis en daar komen wij om de hoek kijken. Mastermate is de leverancier. Wij zijn Luchtdicht Specialist, als applicateur brengen wij de afdichtingen aan. Dat kan met behulp van tape, bitumenbanden óf met coating, zoals hier het geval is.”

Jelle, is luchtdichting een specialisme dat niet door een bouwbedrijf zelf uitgevoerd kan worden?

“Wij hebben geen luchtdichtspecialist in dienst. In het verleden deden wij het vanzelfsprekend wel zelf. Met tape en band, kwast en kitspuit. Maar goed, voor ons is dit een vrij grote klus. En personeel is lastig te krijgen, dus dan ga je kijken wat er nog meer mogelijk is. Via Patrick van Mastermate zijn wij met Kees in contact gekomen. De snelheid waarmee Kees het spuitwerk doet, daar kunnen wij in de verste verte niet tegenop. Het is pure routine en ervaring zoals hij werkt.” 

Wat is het voordeel van (de) luchtdichting spuitend aanbrengen?

Kees: “Op een gegeven moment, ik denk een jaar of vier geleden, kwam Illbruck met een materiaal dat je kunt verspuiten. Het is een flexibele bitumen afdichtingscoating en die gebruiken wij veel. Het werkt mooi en fijn, en het gaat twee keer zo snel als aanbrengen met kwast of kitspuit. Dat is een aanzienlijke tijdswinst. Ik kan zo drie tot vier woningen op één dag van boven tot onder inspuiten.”

De details worden op dit project afgedicht met een afdichtingscoating die je kunt spuiten.

Ankerplan maken én advies geven over luchtdichting

Jelle: “Als we zo’n bouwproject hebben, vragen we Patrick altijd om het ankerplan te maken. Hij kijkt op detailniveau hoe de kozijnen in de bouw komen te staan.” Patrick: “De volgende vraag is al direct: ligt er een eis voor luchtdichting? Vaak is het een één-tweetje; wij maken het ankerplan én wij maken een voorzet voor de luchtdichting. Zo is dat hier ook tot stand gekomen.” Jelle: “Patrick kwam met Kees als applicateur. Dat was voor ons heel interessant. De winst zit ‘m in zijn kwaliteit, snelheid en flexibiliteit. Ik hoor nog wel dat andere aannemers het luchtdicht bouwen maar onzin en gedoe vinden. Maar feit is dat je er niet meer aan ontkomt. Vaak wordt er dan een leerling of goedkope kracht ingezet die de gevels even meepakt. Zo willen wij ons werk beslist niet afleveren.”

Patrick, hoe ben jij vanuit Mastermate betrokken bij dit project?

“Wij hebben hierin overduidelijk een adviserende rol. We maken het ankerplan en adviseren over de materialen die nodig zijn om de eisen voor luchtdichting te halen. Ik koppel de heren aan elkaar en dan – ja dat klinkt heel luxe hoor – kan ik gerust een stapje terug doen. Vanaf dat moment ben ik vanuit Mastermate de leverancier van de benodigde Illbruck-producten. De planning en technische zaken worden onderling geregeld, daar hoor ik niets meer van.” Kees: “En als ik iets nodig heb, dan hoef ik Patrick alleen maar te bellen en hij zorgt dat ik de benodigde spullen krijg. Het zijn hele korte lijnen en dat werkt perfect voor mij.”

Jelle Vreeman over applicateur Kees Tomberg: "Via Mastermate zijn wij met Kees van Luchtdicht Specialist in contact gekomen. De snelheid waarmee Kees het spuitwerk doet, daar kunnen wij niet tegenop. Het is pure routine en ervaring zoals hij werkt."

De qv10-waarde halen bij luchtdicht bouwen

De onderling samenwerking gaat sowieso al heel wat jaren terug hè?

Patrick: “Mastermate maakt ankerplannen en luchtdichtheidsadviezen voor aannemers. Voor KuiperArnhem doen we dat al veertien jaar, zo lang zijn zij al klant bij Mastermate. Er ligt een historie in de ankerplannen en de laatste jaren is de luchtdichtheid erbij gekomen. Met ons advies en materialen voor luchtdichting geven wij aannemers grip op de ruwbouwfase. Dit heeft alles te maken met strengere eisen, meer comfort in de woning en het tegengaan van energieverspilling. We willen de luchtstroom gecontroleerd houden, met andere woorden: tocht is taboe. Woningen en bedrijfspanden worden meer en meer met WTW-installaties uitgerust. Dan moet je luchtdicht bouwen om het systeem optimaal te kunnen laten functioneren. Maar goed, mensen schrikken nog wel van de term ‘luchtdicht bouwen’. Ze denken dat er dan niet geventileerd wordt. Het is juíst bedoeld om geen ongecontroleerde luchtstromen te hebben. Om tocht te reduceren wordt er afgedicht.”

Jelle haakt aan: “Het begint al bij het ontwerp van de woning. In de BENG-normering staat de zogenaamde qv10-waarde en op basis hiervan moet de woning luchtdicht gemaakt worden. Hoe strenger de eis wordt, hoe minder luchtverlies een woning mag hebben. En dus moeten er meer details afgedicht worden. Bij een passieve woning moet je zo’n beetje elke naad afdichten.”

Kwaliteitsborging: kwaliteit van luchtdichting aantonen

Wat is de meerwaarde van jullie samenwerking bij luchtdicht bouwen?

Patrick: “Kees beschikt over veel kennis en kunde. Bijkomend voordeel van het inschakelen van Kees is dat wanneer hij de luchtafdichting aanbrengt, dat hij garantie geeft op zijn applicatie. Als de mannen van KuiperArnhem het zelf doen, dan kan er geen garantie op worden gegeven. In ieder geval niet op het aanbrengen ervan.” Kees: “Kijk, het is mijn vak hè. Vaak zie je dat een metselaar of timmerman dit werk erbij moet doen, en dan kunnen er fouten insluipen. Ik zie dat steeds vaker omdat het niet echt hun vak is.”

Patrick over de rol van Mastermate: “Wij hebben een adviserende rol. We maken het ankerplan en adviseren over de materialen die nodig zijn om de eisen voor luchtdichting te halen.

Patrick: “Als de Wet kwaliteitsborging (Wkb) van de grond komt, dan moet je aantonen dat je kwaliteit hebt geleverd. Dan is het dus écht een sterk selling point om de luchtdichting door de applicateur te laten aanbrengen.” Kees tegen Jelle: “En ik denk dat het voor jullie ook wel rust brengt, toch?” Jelle: “Zeker. Je moet dit goed en serieus aanvliegen, met betrouwbare partners. Dan is het heel fijn om het werk uit te kunnen besteden aan de juiste partij.”

Op het bouwproject is ondertussen de luchtdichtheid van de woningen getest met een luchtdichtheidsmeting. Dit gebeurde met een blowerdoortest. Uit deze meting bleek dat de woningen voldoen aan de eisen voor luchtdichtheid.