Hoe groot wordt de invloed van AI en robots op duurzaam werkgeverschap?

We stelden deze vraag aan ChatGPT en legden de antwoorden voor aan Mastermate medewerkers op de HR-afdeling, binnen het DC in Bleijswijk en binnen de directie. ChatGPT is duidelijk in haar antwoord: “AI en robots hebben een aanzienlijke invloed op duurzaam werkgeverschap, met zowel interessante aspecten als onderwerpen die op kritische vragen kunnen rekenen.”

1. EFFICIËNTIE EN PRODUCTIVITEIT

Input vanuit ChatGPT: Verbetering van productiviteit en efficiëntie door automatisering van repetitieve taken. Daarnaast een verhoging van nauwkeurigheid en reductie van fouten in productieprocessen.

In 2022 verhuisde het DC in Bleiswijk naar een groter pand. Dit gaf de organisatie een blanco canvas om alles zo goed mogelijk in te delen. Directeur Richard Brinkman vertelt: “Op het moment dat je nieuw gaat bouwen, kunnen alle wensen daarin meegenomen worden. Automatisering was een absolute must. Met veel logistieke bedrijven in de regio, hebben we hier te maken met een moeilijke arbeidsmarkt. De keuze om te automatiseren en gebruik te maken van robots, komt voort uit het willen borgen van continuïteit en meer flexibiliteit richting de toekomst. Daarnaast hebben we goed gekeken naar waar we medewerkers kunnen ontlasten en hoe we hun werkplek ergonomisch kunnen verbeteren.”

Autostore systeem en rijdende robots

In het DC in Bleiswijk vind je een autostore systeem. Robots rijden over bakken met goederen heen en brengen deze bakken naar de operators, die op hun beurt goederen kunnen picken. Dit systeem is gericht op efficiëntie en productiviteitsverbetering. Naast het autostore systeem, rijden er in het DC robots van a naar b. Deze robots maken ergonomisch gezien een wereld van verschil voor de medewerkers. Waar zij eerder in een deel van het proces namelijk zware bakken moesten tillen en overpakken, hebben de robots dit nu van ze overgenomen.  

2. ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN EN WERKGELEGENHEID

Input vanuit ChatGPT: Verandering in het type banen, met een mogelijke verschuiving van praktisch naar theoretisch opleidingsniveau. Met impact op werkzekerheid en een mogelijke toename van werkdruk en stress, door aanpassingsdruk aan nieuwe technologieën.

Lysander Vermeulen is sinds het voorjaar van 2024 Manager Logistiek in het DC in Bleiswijk: “Waarom ik voor Mastermate koos? Enerzijds omdat er wordt gewerkt met goede systemen en er aandacht is voor automatisering, maar met name omdat ik wilde ervaren wat het betekent om binnen een familiebedrijf van deze omvang te werken. De betrokkenheid van de mensen is groot, de communicatielijnen zijn kort, medewerkers worden betrokken bij verandering en krijgen verantwoordelijkheid. En er is veel aandacht voor duurzaam werkgeverschap; je merkt aan alles dat medewerkers binnen Mastermate het grootste goed zijn.”

Familiaire sfeer

Het is niet voor niets dat die familiaire sfeer voor Lysander zo voelbaar is. “Mastermate is een grote organisatie, maar in de basis een familiebedrijf. We werken hard om die familiaire sfeer te behouden”, vertelt Richard. “Het was dan ook een bewuste keuze om wel of niet te automatiseren. Focus op continuïteit en baanzekerheid voor medewerkers is belangrijk geweest in die overweging. We hebben dankzij de inzet van robots een kleine 10% minder FTE nodig in het DC. Hierdoor weet je zeker dat je, ondanks de krappe arbeidsmarkt, toch kunt draaien. We hadden verder kunnen automatiseren – los van of je dat zou willen – maar deze stap was voor nu voldoende. We willen namelijk ook werkgelegenheid blijven bieden.”

Iedereen op de juiste plek

“Wanneer je door automatisering en de inzet van robots meer hoogwaardige processen krijgt, wordt de behoefte aan technische vaardigheden groter. Het samenwerken met bijvoorbeeld robots, vraagt om andere vaardigheden”, vertelt Lysander. Daar sluit Richard zich bij aan: “Waar eerder één medewerker zich bezighield met software, zijn dat er nu drie. Voor die kennis is inderdaad een meer theoretische achtergrond nodig. Maar bij Mastermate leiden we het liefst intern op. Er zijn hier heel veel voorbeelden van collega’s die als chauffeur startten en nu bijvoorbeeld vestigingsmanager zijn of zelfs onderdeel van het hogere management. Het draait erom dat iedereen op de juiste plek zit, welke weg je daarvoor ook bewandelt. Ook met de veranderingen in het DC zien we verschuivingen ontstaan. De ene collega werkt heel graag met de robots, een ander werkt liever op een andere plek in de logistieke hal. Het belangrijkste is dat er geluisterd wordt naar wat er speelt op de werkvloer en dat we met z’n allen keuzes maken die niet alleen de productiviteit, maar absoluut ook de werkvreugde bevorderen.”

3. ETHISCHE EN SOCIALE IMPACT

Input vanuit ChatGPT: Kwesties rondom privacy en gegevensbeveiliging door het gebruik van AI en big data. Ethische overwegingen in verband met beslissingen genomen door AI-systemen en mogelijke vooroordelen in algoritmes.

Vanuit haar rol als HR-Medewerker volgt Sabine Hommel AI-ontwikkelingen op op de voet: “AI gebruiken we nu nog heel low-key, bijvoorbeeld voor een opzet voor campagneteksten. Er is natuurlijk veel meer mogelijk, ook in ons vakgebied. Maar de data waarmee je binnen een HR-afdeling te maken hebt zijn erg privacygevoelig. Dit maakt dat we kritisch zijn. AI moet echt waarde toevoegen én verantwoord ingezet kunnen worden, pas dan is het een optie om te overwegen voor HR gerelateerde processen.”

Dit beaamt ook Richard: “We zijn zeker niet huiverig voor AI, maar we zien het niet als een heilige graal. Nu is er – naar onze mening – op te veel vlakken onduidelijkheid of is het gebruik ethisch onverantwoord. Daarom kiezen we er heel bewust niet voor. Dan hebben we het nog niet eens over de enorme servercapaciteit die het vraagt... Het is goed dat er kritische vragen gesteld worden en we daarmee de impact van AI op een positieve manier wat weten te remmen. Daardoor kan er eerst gedegen onderzoek gedaan worden en kan er passende regelgeving komen. Zodat inzet in de toekomst beter gereguleerd kan worden.”

-------------------------------------

Met het oog op de toekomst

“We gaan verder in robotisering en automatisering. Niet alleen binnen het DC, maar in het totale logistieke proces. Er zijn al zaken waarvan we weten dat het handig is om daar in de toekomst robotisering toe te passen, helemaal als de arbeidsmarkt zo blijft. En wat betreft AI, dat houden we in de gaten. Welke keuzes we in de toekomst ook maken, onze medewerkers staan altijd voorop. Daar kan geen robot tegenop”, sluit Richard af.